Związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej (AMD)
Co to jest związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej
Związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) jest zwyrodnieniową chorobą siatkówki z maksymalnymi zmianami w jej centralnej części. Jest najczęstszą przyczyną ślepoty populacji w wieku powyżej 65 lat w krajach rozwiniętych. W przedziale od 80 do 90% obecna jest w tej chorobie powoli rozwijająca się “sucha” atroficzna forma AMD i w około 10 – 20% przypadków rozwinie się szybko postępująca “mokra” forma wysiękowa z nowo utworzoną błoną naczyniową (CNV), która w 80- 90% jest przyczyną ślepoty. Nagłe odwrócenie wysiękowej postaci AMD w ciągu 5 lat jest opisywane nawet w 26% przypadków. W naturalnym przebiegu wysiękowa forma AMD powoduje utratę 2,7 rzędów rocznie i 4 rzędy optotypów w ciągu dwóch lat. Choroba zwykle najpierw przejawia się jednostronnie, drugie oko zostaje dotknięte po pięciu latach trwania choroby w 50% przypadków, natomiast po dziesięciu latach dotyka każdego pacjenta.
Sucha forma zwyrodnienia plamki
Suchą postać AMD jest chorobą, która rozwija się powoli i może nie być zaobserwowana nawet przez kilka lat, ale może prowadzić do poważnego i trwałego upośledzenia widzenia.
Objawem suchej postaci są zaburzenia widzenia i upośledzenie zdolności ostrego widzenia.
Leczenie tej postaci AMD polega na idealnym wyrównaniu chorób oddziałujących na stan naczyń (nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, tłuszcze w krwi), stosowanie preparatów z luteiną i innymi środkami wspierającymi, które mogą rozpoczęty proces zwolnić, ale nie zatrzymać.
Przyczyny zwyrodnienia plamki żółtej
Wzrost częstości występowania choroby zwiększa się wraz z wiekiem. Do innych czynników ryzyka należą dziedziczność, palenie tytoniu i biała rasa. Pośród głównymi dyskutowanymi czynnikami ryzyka znajdują się poziom cholesterolu i tłuszczów we krwi, czynniki odżywcze, przeciwutleniacze i światło słoneczne. Powody zmian powstających w obrębie siatkówki oka nie są w pełni zrozumiałe, z pewnością choroba ma charakter wieloczynnikowy.
Diagnoza zwyrodnienia plamki żółtej
Do diagnozowania zwyrodnienia plamki żółtej używa się przede wszystkim test zwany Siatką Amslera, który się składa z regularnej siatki, w środku której znajduje się czarny punkt. Pacjent stara się na nim skupić. Zdrowa osoba postrzega wszystkie linie siatki równe, osoby dotknięte zwyrodnieniem plamki widza je jako zdeformowane.
Zwyrodnienie jest jedną z najczęstszych przyczyn zaburzeń widzenia w cywilizowanym świecie prowadzących do praktycznej ślepoty. Dlatego każdy powinien zwracać uwagę na zdrowy tryb życia, unikać dużej zawartości tłuszczów w pożywieniu, nie palić i podczas opalania korzystać z jakościowych okularów przeciwsłonecznych.
Mokra forma zwyrodnienia plamki żółtej
Wilgotna forma AMD, wręcz przeciwnie, postępuje dość szybko, często powodując poważne zmiany w widzeniu. Zmiany te są spowodowane przez proliferację nowo utworzonych naczyń pod siatkówką.
W przypadku tej formy płyn przepływa z naczyń do siatkówki, co prowadzi do obrzęku. Głównymi objawami wilgotnej postaci choroby są: spadek centralnej ostrości wzroku, utrata zdolności rozpoznawania barw i czytania. Obraz jest zniekształcony, brakuje środkowej części pola widzenia, więc osoba nią dotknięta posiada obniżoną orientację, traci swoją autonomię i wymaga pomocy innych osób.
Mokra forma choroby występuje najczęściej u osób w wieku powyżej 55 lat, a w krajach rozwiniętych jest najczęstszą przyczyną praktycznej utraty wzroku. Choroba częściej dotyka kobiety, ale wyższe ryzyko choroby wiąże się również z wiekiem, dziedzicznością, chorobami (choroba układu krążenia, cukrzyca), niewłaściwą dietą i paleniem tytoniu.
Leczenie zwyrodnienia plamki żółtej
Im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym jest skuteczniejsze. Dlatego wczesna diagnoza jest absolutnie kluczowa. Do wczesnego wykrycia tej choroby służy badanie wzroku, badanie OCT lub FAG.
Leczenie mokrej postaci AMD odbywa się laserowo lub poprzez zastosowanie substancji przeciw VEGF do środka oka. W naszym zakładzie wykonujemy jedynie zabieg laserowy siatkówki, stosowanie substancji przeciw VEGF odbywa się w v ośrodkach stosujących leczenia za pomocą leków objętych ubezpieczeniem zdrowotnym (najbliższą placówką jest klinika okulistyczna Szpitala Uniwersyteckiego Hradec Králové).
Nie istnieje niezawodny sposób leczenia suchej postaci zwyrodnienia plamki żółtej, dlatego pacjenci muszą stosować suplementy diety zawierające luteinę.